Nowy Krajowy Standard Rachunkowości nr 15 - Przychody ze sprzedaży

Aktualności

Nowy Krajowy Standard Rachunkowości nr 15 – Przychody ze sprzedaży

29 lipca 2022 r. ogłoszono uchwałę w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 15 „Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów”.

Standard ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2023 r., z możliwością jego wcześniejszego zastosowania.

Przedmiotem Standardu są zasady ustalania i ujmowania oraz prezentacji w sprawozdaniu finansowym przychodów ze sprzedaży dóbr: wyrobów gotowych zdatnych do sprzedaży lub w toku produkcji, półproduktów, towarów oraz materiałów. Standard nie obejmuje swoim zakresem przychodów z tytułu świadczenia usług, z wyjątkiem wieloelementowych umów sprzedaży dóbr, w których jednym z elementów jest świadczenie usług.

Wyjaśnienia zawarte w Standardzie są zgodne z postanowieniami Ustawy o Rachunkowości. Standard zawiera rozwiązania, które w pewnych obszarach są zbieżne z odpowiednimi postanowieniami MSR/MSSF, w tym w szczególności z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”, jednak ogólne założenia przyjęte przy opracowaniu Standardu nie są z nimi tożsame. Główne różnice pomiędzy Standardem, a MSSF 15 wynikają z:

zakresu regulacji – zakres MSSF 15 jest szerszy, odnosi się do wszelkich transakcji z tytułu umów z klientami, w tym także umów dotyczących świadczenia usług długoterminowych oraz korzystania z licencji, które nie są objęte zakresem Standardu,
innych zasad ujmowania przychodów – MSSF 15 wiąże ujęcie przychodów z przeniesieniem kontroli nad składnikiem aktywów, natomiast Standard wiąże ujęcie przychodów z przekazaniem nabywcy korzyści i ryzyka związanych ze składnikiem aktywów,
wyodrębniania, wyceny i ujmowania istotnego czynnika finansowania,
rozróżnienia w MSSF 15 przychodów ujmowanych w określonym momencie lub przez dany okres, które nie zostało konsekwentnie wprowadzone do Standardu,
uregulowania w MSSF 15 wytycznych dotyczących ujmowania znaczących praw,
uregulowania w MSSF 15 wytycznych dotyczących serii.

Powyższa lista nie jest kompletnym wykazem różnic pomiędzy Standardem, a MSSF 15.

Standard przedstawia ogólne zasady ustalania i ujmowania przychodów ze sprzedaży dóbr. Przychody ze sprzedaży dóbr ujmuje się wtedy, kiedy spełnione są łącznie następujące warunki:

została zawarta umowa sprzedaży pomiędzy dostawcą i nabywcą dóbr – Standard wskazuje, że do zawarcia umowy z nabywcą może dojść na wiele różnych sposobów (najczęściej jest to zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej stron),
transakcja ma treść ekonomiczną – co oznacza, że w wyniku jej realizacji ulegnie zmianie ryzyko, rozkład w czasie lub kwota przyszłych przepływów pieniężnych Jednostki,
wiarygodnie ustalono wynagrodzenie należne dostawcy z tytułu sprzedaży dóbr – najczęściej wynagrodzeniem jest uzgodniona pomiędzy dostawcą i nabywcą wartość pojedynczego przedmiotu umowy,
dostawca przekazał nabywcy znaczące korzyści i ryzyko związane z dobrami będącymi przedmiotem umowy – przekazanie dobra nabywcy powoduje, że ustaje kontrola sprzedającego nad dobrem oraz następuje przekazanie znaczących korzyści i ryzyka związanych z własnością dobra nabywcy,
wiarygodnie ustalono koszty realizacji umowy – zgodnie z zasadą współmierności, Jednostka ujmuje w rachunku zysków i strat za dany okres przychody i odpowiadające im koszty. Jednostka ustala wartość kosztu wytworzenia zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą na moment ujęcia przychodu,
uprawdopodobniono uzyskanie wynagrodzenia z tytułu sprzedaży dóbr – według Standardu otrzymanie wynagrodzenia uznaje się za uprawdopodobnione, jeżeli dokonano sprzedaży dóbr i jednostka ma prawo dochodzić od odbiorcy zapłaty należności.

W Standardzie opisano ujmowanie w księgach przychodów z tytułu umów wieloelementowych. Umowy wieloelementowe zawierają więcej niż jeden element, dlatego w pierwszej kolejności istotnym jest wyodrębnienie poszczególnych elementów umowy.

Przychody z takiej umowy ujmuje się odrębnie dla każdego elementu umowypo spełnieniu warunków ich ujęcia rozważanych dla każdego elementu odrębnie. Jednostka ma obowiązek wyodrębnić w ramach umowy te elementy, które różnią się od siebie przedmiotem lub charakterystyką ekonomiczną, stanowią niepodzielną całość i dają się odróżnić od pozostałych elementów.

W dalszej kolejności Jednostka musi przypisać wynagrodzenie za wykonanie umowy sprzedaży do poszczególnych jej elementów. W punkcie 4.10.3. Standardu opisano cztery metody ustalenia ceny sprzedaży poszczególnego elementu.

W Standardzie zostały uregulowane umowy sprzedaży zawarte na szczególnych warunkach, które występowały w obrocie gospodarczym, ale nie były wcześniej uregulowane w polskich przepisach prawnych. Umowy sprzedaży zawarte na szczególnych warunkach opisane w Standardzie to:

Sprzedaż z udziałem pośrednika – pośrednik, który uczestniczy w sprzedaży nie ponosi ryzyka operacyjnego związanego ze sprzedażą dóbr. Jednostka, która ponosi ryzyko operacyjne związane ze sprzedażą dóbr, występuje w roli głównego wykonawcy. Przychody ze sprzedaży dobra ujmowane są w księgach głównego wykonawcy, podczas gdy przychodem pośrednika jest prowizja należna od głównego wykonawcy.
Sprzedaż komisowa – ma miejsce wtedy, gdy jednostka dostarcza dobra do innego podmiotu – pośrednika, który ma doprowadzić do ich sprzedaży kolejnym lub końcowym nabywcom.
Sprzedaż warunkowa –charakteryzuje się istnieniem warunku zawieszającego w umowie sprzedaży, dopiero po spełnieniu którego następuje przeniesienie własności dobra.
Sprzedaż ze wstrzymaną dostawą – ma miejsce wtedy, gdy na życzenie nabywcy dostawa dóbr następuje z opóźnieniem.W takim przypadku dostawca nie musi czekać z ujęciem przychodu do momentu wydania nabywcy dóbr, kluczowe jest jednak spełnienie warunków opisanych w punkcie 5.4.2. Standardu.
Programy lojalnościowe – polegają na przyznaniu korzyści za dokonanie zakupów, w postaci dóbr lub usług otrzymywanych nieodpłatne lub po obniżonej cenie. Przychody z tytułu programów lojalnościowych odracza się do momentu spełnienia tego świadczenia lub wykonania dostawy tego dobra do nabywcy.
Sprzedaż promocyjna – w ramach umowy Jednostka może oferować nabywcom dobra i usługi, z których część jest dostarczana nabywcy nieodpłatnie lub po obniżonej cenie.
Transakcje barterowe – polegają na wymianie przedmiotu sprzedaży na inne niż środki pieniężne składniki aktywów lub usługi wyświadczone przez nabywcę.
Przychody z tytułu ponadstandardowej gwarancji – w przeciwieństwie do standardowej gwarancji przychody ze sprzedaży ponadstandardowej gwarancji są wyodrębniane jako samodzielny element umowy. Przychody z tytułu ponadstandardowej gwarancji ujmuje się najczęściej przez okres trwania ponadstandardowej gwarancji metodą liniową.
Umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu – występuje wtedy, gdy Jednostka sprzedaje dobro oraz jednocześnie przyrzeka odkupić dobro lub posiada taką możliwość.

Serdecznie zachęcamy do skorzystania z usług naszej Firmy we wdrożeniu nowego Standardu. Chętnie odpowiemy na Państwa pytania oraz rozwiążemy wszystkie wątpliwości związane z prawidłowym ujęciem przychodów ze sprzedaży dóbr w księgach rachunkowych.