Podczas listopadowego posiedzenia IFRIC (29 listopada 2022 roku) pojawiło się pytanie, w jaki sposób ocenić, czy kontrakt zawiera wiele elementów leasingowych czy też jedno aktywo leasingowane. Ponadto pytanie dotyczyło tego czy umowa stanowi umowę leasingową (możliwość zidentyfikowania aktywa, w kontekście istotnych praw zastąpienia posiadanych przez dostawcę).
Kwestie, które zostały przedyskutowane:
Definicja leasingu
Zgodnie z paragrafem B9 MSSF 16, kontrakt stanowi umowę leasingu lub zawiera element leasingu, jeżeli daje klientowi prawo kontroli nad identyfikowalnym składnikiem aktywów w wyznaczonym okresie, w zamian za wynagrodzenie. Przyjmuje się, iż kontrola występuje, jeżeli klient ma równocześnie:
Kolejno paragrafy B12 i B32 MSSF 16 wskazują, iż jednostka ocenia, czy umowa zawiera leasing w odniesieniu do każdego potencjalnego odrębnego elementu leasingowego, w momencie, gdy oba poniższe warunki zostają spełnione:
Zidentyfikowane aktywo
Najważniejszym wymogiem, aby umowa spełniała definicję leasingu, jest uzyskanie przez klienta prawa kontroli nad identyfikowalnym składnikiem aktywów.
Praktyczne zastosowanie wymogów MSSF 16 zaprezentowane podczas posiedzenia IFRIC
a. | Klient zawiera 10-letnią umowę na użytkowanie 100-u podobnych, nowych aktywów w postaci baterii wykorzystywanych w autobusach elektrycznych. Każda bateria jest używana w autobusie, którego klient jest właścicielem lub dzierżawi od strony niepowiązanej z dostawcą. |
b. | Dostawca ma praktyczną możliwość zastąpienia aktywów na inne alternatywne aktywa w okresie ich użytkowania przy spełnionym założeniu z Paragrafu B14. |
c. | W przypadku, gdy bateria miałaby zostać wymieniona, wówczas dostawca byłby zobowiązany do zrekompensowania klientowi wszelkich utraconych korzyści lub kosztów poniesionych podczas wymiany. To, czy wymiana jest ekonomicznie korzystna dla dostawcy w danym momencie, zależy zarówno od kwoty odszkodowania należnego klientowi, jak i od stanu baterii. Przyjmuje się, że w momencie zawarcia umowy dostawca nie odniósłby korzyści ekonomicznych z wymiany baterii, która była używana krócej niż trzy lata, ale istnieje szansa osiągniecia korzyści ekonomicznych z wymiany baterii, która była używana przez trzy lata lub dłużej. |
Analiza IFRIC
Przyjmując powyższe założenia, klient jest w stanie odnieść korzyści z wykorzystania każdego aktywa (baterii) wraz z innymi dostępnymi dla niego zasobami (autobus), a funkcjonowanie każdej baterii nie jest zależne ani powiązane z pozostałymi bateriami, które obejmuje umowa -> spełnienie Paragrafu B12 i 32.
Każda bateria jest osobnym zidentyfikowanym elementem umowy. Nawet jeśli nie jest to wyraźnie określone w umowie, bateria będzie domyślnie określona w momencie udostępnienia jej do użytku klienta -> zdaniem Komisji, każda bateria jest osobnym zidentyfikowanym składnikiem aktywów -> spełnienie Paragrafu B13.
Dostawca ma praktyczną możliwość zastąpienia aktywów alternatywnymi pozycjami przez cały okres użytkowania -> spełnienie pierwszego warunku Paragrafu B14. Jednak pojawiła się konkluzja, iż dostawca nie uzyska korzyści ekonomicznych z korzystania z prawa do wymiany baterii przez co najmniej pierwsze trzy lata obowiązywania umowy. W konsekwencji prawo dostawcy do zastąpienia nie jest znaczące przez cały okres użytkowania -> nie spełnienie drugiego warunku Paragrafu B14.
Podsumowanie
Powyższy przykład jest interesujący z punktu widzenia, jak należy dokonać interpretacji umowy pod kątem spełnienia definicji umowy leasingowej w kontekście istotnych praw zastąpienia posiadanych przez dostawcę oraz identyfikacji poszczególnych elementów leasingu.
W razie pytań, zapraszamy do kontaktu.
W dniu15 sierpnia 2023 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) opublikowa…
Podczas czerwcowego posiedzenia IFRIC pojawiło się kilka kwestii, które zostały przedyskut…
Dnia 23 maja 2023 roku Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości wydała zmiany do MSR 12…